جنگ با ایران یا احیای برجام؛ پاسخ معنادار آمریکاییها به نظرسنجیها | شاهینهای کنگره مانع توافق میشوند؟
روزنو :توافق ایران در میان رأیدهندگان محبوبیت دارد. نظرسنجیهای اخیر نشان میدهد که رأیدهندگان اگرچه نگران چشمانداز ایران هستهای هستند، اما بهاحتمال زیاد از اعضای کنگره که دیپلماسی را بر جنگ ترجیح میدهند، حمایت میکنند.
علی آزادی: در حالی که دو ماه دیگر انتخابات کنگره آمریکا برگزار میشود، بهنظر میرسد حمایت نامزدهای انتخاباتی از برجام میتواند منجر به جلبنظر مثبت اکثریت رأیدهندگان آمریکایی شود.
اما بلچر، رئیس صندوق پلوشرز (Plowshares) و تام کولینا، مدیر سیاستگذاری این بنیاد که در راستای صلح و امنیت جهانی فعالیت میکند در یادداشتی برای بیزنس اینسایدر استدلال کردهاند که «توافق هستهای ایران برای اوباما کارساز بود و میتواند برای بایدن نیز کارساز باشد ـ اما تنها در صورتی که کنگره مانعی برای این کار ایجاد نکند».
خانم بلچر و آقای کولینا در این مطلب نوشتهاند: پس از یک سال و نیم گفتوگو، آمریکا و ایران به احیای توافق هستهای 2015 نزدیک شدهاند و اگر واشنگتن و تهران موفق شوند، آینده توافق کاملاً در دست کنگره خواهد بود.
چهار روز کلیدی برجام | صبر در واشنگتن، اضطرار در بروکسل | توافق از برزخ خارج میشود؟
این دستاورد دیپلماتیک که مدتها پیگیری شد، امنیت ملی ایالات متحده و امنیت منطقه خلیج فارس را بهبود میبخشد و از جایگزینی بسیاربدتر جلوگیری میکند، یعنی اقدامی نظامی که میتواند منجر به جنگ خونین و پرهزینه دیگری در خاورمیانه شود. بنابراین در حال حاضر، کنگره باید وارد عمل شود.
اگر این اتفاق بیفتد، دولت بایدن را باید بهخاطر این پیشرفت دیپلماتیک تحسین کرد. پرزیدنت بایدن از ابتدای دولتش روشن بود که از ورود مجدد ایالات متحده به توافق حمایت میکند؛ اما فقط با شرایط مناسب. در اوایل سال جاری، زمانی که توافق نزدیک بهنظر میرسید، ایران خواستار اقدامات خاصی شد (مانند حذف تحریمهای دولت ترامپ علیه سپاه پاسداران ایران) که دولت بایدن به این نتیجه رسید تمایل و یا توانایی برآوردن این خواستهها را ندارد.
بایدن محکم ایستاد و منتظر بود تا ایران موضع خود را تغییر دهد که ظاهراً این اتفاق افتاد. با این حال، اخبار اخیر تأکید میکند که چشمانداز موفقیت همچنان نامشخص است.
اما حتی اگر توافقی بهدست بیاوریم، کنگره که سی روز فرصت دارد آن را بررسی کند، و تا آن زمان نمیتوان آن را اجرا کرد.
سه دلیل قوی برای حمایت کنگره از توافق ایران وجود دارد:
1. این معامله قبلاً کار میکرد و میتواند دوباره کار کند. این توافق بهخوبی کار میکرد تا اینکه دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا، به دلایل سیاسی داخلی، بیپروا آن را در سال 2018 رها کرد. تهران تا زمانی که ایالات متحده از آن خارج نشد، و حتی تا یک سال پس از آن به توافق پایبند بود و سپس عملاً ایران را برای پیشبرد برنامه هستهای خود ترغیب کرد. زمانی که توافق منعقد شد، ایران دوازده ماه با نقطه گریز هستهای فاصله داشت و اکنون، بدون توافق، تنها هفتهها با این نقطه فاصله دارد (هرچند تبدیل این مواد به کلاهک موشکی قابلتحویل بسیار بیشتر طول میکشد).
2. توافق روی میز قطعاً بسیاری از پیشرفتهای ایران را معکوس خواهد کرد و در حالی که ما را به جدول زمانی اولیه گریز یکساله برنمیگرداند، اما شش ماه به ما فرصت میدهد و بینش بسیار ضروری را در مورد فعالیتهای هستهای ایران باز میگرداند که در صورت یافتن شواهدی مبنی بر تخلف، زمان کافی برای پاسخگویی به آنها بیشتر است؛ اما بدون توافق، میتوانیم شاهد حرکت ایران بهسوی نقطه گریز در کمترین زمان باشیم.
3. جایگزین بسیاربدتر است. بایدن در سفر اخیر خود به خاورمیانه گفت که از نیروی نظامی «بهعنوان آخرین راهحل» برای جلوگیری از هستهایشدن تهران استفاده خواهد کرد. اما اگر توافق مجدد با ایران شکست بخورد، احتمال جنگ بسیار بیشتر میشود ـ و این فاجعه خواهد بود.
آخرین چیزی که میخواهیم، جنگ دیگری در خاورمیانه است
جنگ ایالات متحده در عراق صدهاهزار کشته و تریلیونها دلار هزینه داشت، کل منطقه را بیثبات کرد و اکنون بهطور گسترده بهعنوان اشتباهی تاریخی شناخته میشود. برای مقایسه، جمعیت ایران دو برابر عراق است و ارتش فعال آن تقریباً سه برابر بیشتر است. ایران همچنین دسترسی به خلیج فارس را کنترل میکند. مسدودکردن تنگه هرمز میتواند عرضه جهانی نفت را تا سی درصد کاهش دهد.
همانطور که رابرت گیتس، وزیر دفاع سابق آمریکا میگوید: «اگر فکر میکنید جنگ در عراق سخت بود، بهنظر من، حمله به ایران فاجعه خواهد بود». در میان جنگ در اوکراین، تورم جهانی و تنش با چین، آخرین چیزی که ما نیاز داریم بحران بینالمللی دیگری است.
حمایت آمریکاییها از نامزدهای انتخاباتی حامی برجام
توافق ایران در میان رأیدهندگان محبوبیت دارد. نظرسنجیهای اخیر نشان میدهد که رأیدهندگان اگرچه نگران چشمانداز ایران هستهای هستند، اما بهاحتمال زیاد از اعضای کنگره که دیپلماسی را بر جنگ ترجیح میدهند، حمایت میکنند.
نزدیک به نیمی (45 درصد) از رأیدهندگان احتمالی میگویند که «احتمال بیشتری» دارد که به نامزدی رأی دهند که از توافق هستهای مجدد با ایران حمایت کند. در مقایسه، تنها 15 درصد میگویند که حمایت نامزدی از توافق باعث میشود که آنها «کمتر» به آنها رأی دهند.
و رأیدهندگان اکثراً طرفدار دیپلماسی بهجای اقدام نظامی فارغ از خطوط حزبی هستند: 83 درصد از دموکراتها، 79 درصد از مستقلها و 72 درصد از جمهوریخواهان موافق هستند که ایالات متحده باید بر دیپلماسی برای پایاندادن به برنامه هستهای ایران تمرکز کند.
شانس ایجادشده نادر است، پس بیایید این یکی را هدر ندهیم. همانطور که پیشرفت هستهای تهران نشان میدهد، کنارگذاشتن توافق با ایران در سال 2018 خطای غمانگیز بود. ما میدانیم که این معامله قبلاً کارساز بوده است.
با توجه به پیامدهای فاجعهبار احتمالی جنگ دیگری در خاورمیانه، و حمایت عمومی قوی از دیپلماسی، اعضای کنگره دلایل زیادی برای حمایت از توافق دوباره دارند.
توافق هستهای ایران همچنان سیاست خارجی خوب و سیاست عمومی درستی است و سزاوار حمایت کامل کنگره است.
آمریکاییها از دیپلماسی حمایت میکنند
اما نظرسنجی انجمن شیکاگو نشان میدهد که افکارِعمومی در مورد اینکه آیا واشنگتن میتواند برای همیشه مسیر تهران هستهای را متوقف کند، اختلافنظر دارد.
بر اساس گزارش این انجمن، مذاکرات ایران و ایالات متحده برای بازگشت به توافق برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) 2015 بهطور مداوم و به مدت هفده ماه ادامه داشته است. در حالی که هنوز موانعی در این فرآیند وجود دارد، ایران اخیراً دو درخواست چالشی برای ایالات متحده را از موضع اصلی خود حذف کرد و بهطور بالقوه راه را برای رسیدن به توافقی جدید هموار کرد. علیرغم کاهش نگرانی آنها در مورد برنامه هستهای ایران، عموم مردم آمریکا همچنان مایلاند گامهای مهمی برای روند هستهای ایران بردارند، اگرچه اکثریت آنها استفاده از گزینههای نظامی را رد میکنند.
یافتههای کلیدی این پژوهش حاکی است که اگر تهران توسعه هستهای خود را از سر بگیرد، اکثریت آمریکاییها از تشدید تحریمهای اقتصادی و دیپلماتیک ایالات متحده (79%) و انجام حملات سایبری (64%) حمایت خواهند کرد.
همچنین اکثریت استفاده از نیروی نظامی برای توقف توسعه هستهای ایران را رد می کنند، اگرچه درصد افرادی که از حملات هوایی به تأسیسات هستهای ایران (46 درصد) و استفاده از نیروهای آمریکایی (38 درصد) برای مقابله حمایت میکنند، قابلتوجه است.
این نظرسنجی نشان میدهد از هر 10 نفر 6 نفر (59%) ـ شامل 73 درصد از دموکراتها، 61 درصد از مستقلها و 41 درصد از جمهوریخواهان ـ از بازگشت به توافق بهجای خارجماندن از برجام حمایت میکنند. با این حال، بیش از نیمی از آمریکاییها برنامه هستهای ایران را تهدیدی حیاتی برای ایالات متحده میدانند (53 درصد).